Wolne Forum Gdańsk

[Ponury]

W doskonałej książce T. Kisielewskiego "Katyń. Zbrodnia i kłamstwo." (polecam!) jest na stronie 49 w przypisach wzmianka o ks. prof. Kamilu Kantaku, obywatelu WMG. Ocałał z masakry katyńskiej jedynie dlatego, że był obywatelem WMG.

Jakie były jego losy przed i po wojnie? Przeżył? Czym się zajmował w WMG?

[Ponury]

Może jednak? Kolejna rocznica. Czy cokolwiek wiadomo o księdzu?

Ja o Katyniu, ale trochę inaczej. Niesamowite są historie tych, którzy przeżyli. Z pociągu dosłownie został wykopany przez NKWD gen. Wołkowicki, bohater wojny 1905 roku. Przeżył. Ksiądz prof. Kamil Kantak przeżył, bo miał kwity obywatelstwa Wolnego Miasta Danziga. Prof. Swaniewicz także, bo jego wiedza odnośnie Zachodu była cenna dla ZSRR, osobiście "trzepał" go zastępca Berii - Mierkułow. Gen. Anders także, jako były rosyjski dragon. 24 miesiące (!) truli mu w więzieniu, aby przeszedł na ich stronę... wpierdziel przy okazji wyłapał, a jakże. Jednak przeżył. Ksiądz Peszkowski także, cudem. Nie wspominam o tych z obozu Pawliszew-Bor, a potem z "willi szcześcia" koło Moskwy (ppłk Berling i koledzy), bo ci zgodzili się na współpracę z ZSRR. Bardzo ważny jest jeszcze wątek niemiecki, szykan po wojnie ze strony komunistów wobec komisji z 1943 roku, duński czy norweski profesor nie miał lekko, podobnie jak Szwajcar... on także cierpieli za naszych, mimo że byli po stronie wroga. No i oczywiście płk US Army, jeniec, siłą zapędzony przez Niemców na ekshumację, po wojnie z obowiązkiem milczenia... było ich wielu. Bezpieka po wojnie zaraz szukała komisji PCK, Skarżyński i Goetel musieli wiać i to szybko... Mackiewicz podobnie.

[Colonel]

http://www.franciszkanie.pl/news.php?id=4933

Cytat:

Sylwetka ks. Kamila Kantaka - jednego z pierwszych historyków, który podjął się systematycznych badań dziejów zakonu franciszkańskiego. Kamil Kantak urodził się 15 grudnia 1881 roku w Luboni k. Leszna. Syn Jana i Felicji z d. Puffke. Gimnazjum ukończył w Bydgoszczy, następnie studiował w seminariach duchownych w Gnieźnie i Poznaniu (archidiecezje gnieźnieńska i poznańska były wówczas połączone unią personalną i choć każda zachowała własne seminarium duchowne, w praktyce klerycy obu archidiecezji studia odbywali razem, przy czym w różnych latach umieszczano jedne kursy w Gnieźnie, inne w Poznaniu). Święcenia kapłańskie przyjął 17 grudnia 1904 roku. Był następnie wikariuszem w Czempiniu i Jankowie Zaleśnym (archidiec. poznańska). W 1906 roku został wysłany na dalsze studia na Uniwersytet we Fryburgu, gdzie w 1909 roku uzyskał doktorat z teologii. Po powrocie ze studiów został w 1910 roku mianowany wikariuszem katedry poznańskiej i sekretarzem abpa Edwarda Likowskiego, a w 1915 roku otrzymał nominację na archiwariusza diecezjalnego w Poznaniu. W 1919 roku został mianowany profesorem historii Kościoła w seminarium duchownym w Poznaniu. W tym czasie powstała myśl zorganizowania wydziału teologicznego na powstającym właśnie Uniwersytecie Poznańskim, w związku z tym Kantak przeprowadził przewód habilitacyjny z zakresu historii Kościoła na Uniwersytecie Karola w Pradze. Do powstania wydziału teologicznego w Poznaniu nie doszło, o co Kantak winił prymasa Edmunda Dalbora, ponadto dołączyły się nieporozumienia między Kantakiem a ks. Stanisławem Adamskim (późniejszym biskupem katowickim). Dlatego w 1921 roku zrezygnował Kantak z wykładów w seminarium duchownym w Poznaniu i wyjechał do Danziga, gdzie rozwinął ruchliwą działalność narodowo-społeczną. W 1923 roku (podobno znów za sprawą ks. S. Adamskiego, który nie lubił Kantaka z wzajemnością) Kantak został przez kard. Dalbora odwołany z Danziga, ale nie wrócił do archidiecezji poznańskiej, lecz osiadł w Warszawie, gdzie został rektorem kościoła podominikańskiego św. Jacka na Starym Mieście i współpracował z różnymi organizacjami i towarzystwami naukowymi. W 1926 roku przyjął zaproszenie ze strony bpa Zygmunta Łozińskiego i został wykładowcą historii Kościoła oraz języków łacińskiego i greckiego w seminarium duchownym w Pińsku. W międzyczasie inkardynował się do diecezji pińskiej. Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu Pińska przez wojska sowieckie został aresztowany, a następnie wywieziony za Ural. Zwolniony po porozumieniu Sikorski - Majski, został w 1941 roku kapelanem wojskowym w Griazowcu, następnie pełnił inne funkcje kapelańskie w wojsku polskim. Opuścił ZSRR wraz z Armią Polską w 1942 roku, przybywając przez Teheran do Bejrutu. W Bejrucie kierował w latach 1943-1946 emigracyjnym seminarium duchownym, następnie po przejściowym pełnieniu różnych obowiązków duszpasterskich osiadł w 1946 roku na kapelanii u sióstr szarytek w Bejrucie, jednocześnie angażując się w duszpasterstwo polonijne. Zmarł w Bejrucie 1 grudnia 1976 roku. W latach 1912-1914 opublikował Kantak dwa tomy pracy "Dzieje Kościoła polskiego". Spotkała się ona z krytyką, dlatego z opublikowania dalszych sześciu tomów zrezygnował. Najwięcej jednak pisał i publikował o przeszłości zakonów franciszkańskich w Polsce. Zadebiutował artykułem "Kronika bernardynów bydgoskich" ("Roczniki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk" 33(1906), s. 1-333). W następnych latach spod jego pióra wyszły inne artykuły dotyczące bądź to dziejów poszczególnych klasztorów ("Początki klasztoru franciszkańskiego w Poznaniu", "Roczniki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk" 38(1911), s. 101-142; "Z dziejów franciszkanów poznańskich", "Kronika Miasta Poznania" 15(1937), s. 205-221), bądź to zagadnień źródłoznawczych ("Kronika bernardynów poznańskich", "Kronika Miasta Poznania" 3(1925), s. 161-180, 203-215; "Kronika bernardynów toruńskich", "Roczniki Towarzystwa Naukowego Toruńskiego" 32(1925), s. 103-134), bądź to sylwetek poszczególnych osób ("Klemens z Radymna", "Kronika Miasta Poznania" 5(1927), s. 80-95, 242-247; "Innocenty z Kościana", "Kronika Miasta Poznania" 7(1929), s. 39-51; "Jan Kapistran Szysiecki", "Kronika Miasta Poznania" 8(1930), s. 68-87). W 1933 roku opublikował dwutomową syntezę "Bernardyni polscy"; w latach 1937-1938 ukazało się jego dwutomowe dzieło "Franciszkanie polscy". Obie prace pozostają do dziś podstawowym opracowaniem dziejów tych dwóch gałęzi franciszkańskich w Polsce, mimo, że nowsze badania zweryfikowały wiele ustaleń genialnego uczonego. Przygotowywał także syntezę dziejów polskich reformatów i kapucynów. Gotowy do druku tom "Reformaci polscy" został zniszczony przez Niemców w drukarni w 1939 roku (rękopis i pierwsze odbitki), natomiast w czasie aresztowania przez Rosjan w 1939 roku utracił Kantak gotowy rękopis trzeciego tomu "Franciszkanie polscy" oraz w znacznej części przygotowany tom "Kapucyni polscy". Jednocześnie utracił wszelkie materiały warsztatowe (notatki, wypisy źródłowe z archiwów), dlatego nigdy nie podjął się odtworzenia zniszczonych prac. Łącznie drukowany dorobek Kantaka liczy 413 pozycji. o. prof. dr hab. Roland Prejs* OFMCap Na zdjęciu, ks. Kamil Kantak w otoczeniu Polaków, Bejrut 1975 / fot. Stowarzyszenie "Wspólnota Polska w Libanie". Podstawowe opracowania: D. Majkowska, "Kamil Kantak - inicjator i współzałożyciel Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki w Danzigu", "Rocznik Danzigi" 32(1972), z. 1 s. 9-26. H. E. Wyczawski, "Kantak Kamil", w: "Słownik polskich teologów katolickich 1918-1981", t. 6, Warszawa 1983, s. 30-41. B. S. Tomczak, "Kamil Kantak i historiografia franciszkańska w Polsce", "Poznańskie Studia Teologiczne" 3(1981), s. 291-304. zobacz: Historia: Franciszkanie polscy. Tom 1. 1237-1517 (cz.1) * O. Roland Prejs (ur. 1956 r.). W Zakonie Braci Mniejszych Kapucynów od 1977 r., święcenia kapłańskie przyjął w 1982 r. W latach 1983-1988 odbył studia z historii Kościoła w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (doktorat w 1988 r. u ks. prof. dr. hab. Zygmunta Zielińskiego). Od 1986 r. wykłada historię franciszkanizmu w WSD Kapucynów w Lublinie, od 1999 w WSD Kapucynów w Krakowie i w Instytucie Studiów Franciszkańskich. Autor 6 tomów Polskiej Bibliografii Franciszkańskiej i ponad 100 rozpraw, artykułów i recenzji z zakresu historii zakonów franciszkańskich w Polsce. Doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie historii (na podstawie rozprawy habilitacyjnej: Zakonnicy franciszkańscy Królestwa Polskiego po kasacie 1864 r. Dzieje - postawy, Warszawa 2003, ss. 388.).