Wolne Forum Gdańsk

Janusz

Poszukując informacji o niemieckich jednostkach walczących na tzw. Dalekiej Północy (obszar za kołem podbiegunowym) znalazłem coś ciekawego i związanego z Danzigiem.
Mały wstęp:
Niemcy chcieli przeciąć linie kolejową z Murmańska na płd Rosji i zdobyć sam Murmańsk - jedyny nie zamarzający port w Rosji. Teren był piekielnie trudny (tundra lub tajga). Zaatakowano więc tylko 6 dywizjami w 3 grupach po 2. Każda z grup była oddalona od siebie o jakieś 200 km. Na północy atakowały 2 dywizje strzelców górskich a na wysokości Rovaniemi dywizja piechoty i Kampfgruppe Nord...
O Kampfgruppe Nord:
"Składała się z 2 pułków piechoty SS (SS- Infrantrie Regiment) – utworzonych z Totenkopf - Stardanten, 2 baonów artylerii i baonu rozpoznawczego. Żołnierze mieli powyżej 30 lat. Jednostka ta była też gorzej uzbrojona, niż jednostki Wehrmachtu. Karabiny maszynowe (ręczne i ciężkie) jakie posiadała ta grupa były prawie wyłącznie pochodzenia czeskiego lub polskiego, z kolei pistolety maszynowe był starszych typów1.
Ofensywa zaczęła się 1 lipca o 16. SS – mani walczyli fatalnie. Część żołnierzy wpadła w panikę i uciekła przed rosyjskimi czołgami."
A jeden z tych Totenkopf - Stardanten, dokładnie Totenkopf-Standarte 9 zotał utworzony w Danzigu:

Cytat:

Die Standarte wurde auf Befehl vom 11. November 1939 in Danzig in Westpreußen aufgestellt. Sie wurde durch Abgaben der SS-Totenkopfstandarte 6 aufgestellt. Der Stab und der I. Sturmbann haben ihre Garnison in Danzig-Langfuhr, der II. Sturmbann in Lauenburg/Posen und der III. Sturmbann in Bromberg. Am 24. April 1940 erhielt die Standarte den geheimen mündlichen Befehl für ein paar Veränderungen. Die Standarte sollte mit dem I. und III. Bataillon von Danzig bzw. Bromberg nach Brünn verlegt werden, das II. Bataillon sollte zur SS-Totenkopfstandarte 14 treten. Sie war als Ersatz für die nach Norwegen verlegende SS-Totenkopfstandarte 7 gedacht. Deren II. Bataillon sollte dann in Brünn am Tag des Eintreffens auch zur Standarte treten. Der Kommandeur der Standarte, SS-Standartenführer Nostiz sollte alle Vorbereitungen hinsichtlich der Entsendung des Vorkommandos und Transportmeldung der Standarte treffen. Am 5. Mai 1940 stand die Standarte mit allen 3 Bataillonen in Brünn. Am 12. August 1940 tritt das III. Bataillon der SS-Totenkopfstandarte 12 zur Standarte. Am 4. September 1940 verfügte das SS-Führungshauptamt, daß zur Übernahme der Wachgestellung in Prag durch das Kommando der Waffen SS die Verlegung eines Bataillons der Standarte in jeweils vierteljährlichen Wechsel nach Prag befohlen werden sollte. Beginn der Übernahme der Wachen in Prag ist am 1. Oktober 1940. Am 12. September 1940 befahl das SS-Führungshauptamt, daß die SS-Totenkopfstandarte 9 im Zuge der einheitlichen Ausrichtung sämtlicher Einheiten der Waffen SS zu einem Regiment nach den für ein Infanterie-Regiment (motorisiert) geltenden Richtlinien umgegliedert werden sollte. Nach der befohlenen Umgliederung wurde die immobile SS-Totenkopfstandarte 9 auf Befehl des Reichsführers mit Wirkung vom 15. November 1940 aufgelöst, das in Prag liegende Bataillon der Standarte wurde gleichzeitig in SS-Totenkopf-Wach-Bataillon Prag umbenannt. Der Stab bildet am 20. November 1940 den Stab der SS-Totenkopf-Standarte K (Kirkenes).

Am 18. Februar 1941 wird die Standarte durch Umbenennung der SS-Totenkopfstandarte K in Nordnorwegen wieder gebildet. Im April 1941 trat die Standarte nach Umbildung zum SS-Infanterie-Regiment 9 zur SS-Kampfgruppe Nord. Die Umbenennung erfolgte am 25. Februar 1941. Die Soldaten waren jetzt mit den Sigrunen der SS statt des Totenkopf der Totenkopf-Verbände am Kragenspiegel ausgestattet.

I teraz mała prośba:
Mogłem coś zle przeczytać mój niemiecki jest średni. Fajnie było by żeby ktoś z Was kto zna ten język zerknął na ten tekst i potwierdził/ zaprzeczył że zwarta grupa gdańszczan służyła przez 4 lata a karelskiej tajdze.
pozdr

Hochstriess · Wysłany: 2009-08-23, 22:40

Nic takiego w tekście nie widzę.

Janusz · Wysłany: 2009-09-10, 18:47

Cytat:

Die Standarte wurde auf Befehl vom 11. November 1939 in Danzig in Westpreußen aufgestellt.

Na podstawie tego wykoncypowałem sobie, że w ta jednostka ss została zorganizowana z gdańszczan. Ale to tylko takie moje przypuszczenia.

Pepo · Wysłany: 2009-09-11, 09:02

Fakt "zmontowania" oddziału w Danzigu nie zawsze oznacza (nie musi oznaczać), że powstał on z gdańszczan.

Co do tego wątku - chętnie go "pociągnę" i pobadam, bo wiąże się to bezpośrednio z tematem rozprawy mojej rozprawy doktorskiej o roboczym tytule (mocno rozbudowanym jeszcze

"Miasto skoszarowane - Danzig jako garnizon, twierdza, wojskowy ośrodek produkcyjny, zaopatrzeniowy i administracyjny w latach II wojny światowej". Trochę cierpliwości, to postaram się dorzucać krok po kroku nowe rzeczy (głównie w odp. wątku na Forum).

Janusz · Wysłany: 2010-09-23, 08:58

Pepo
I co ? Pociągnąłeś wątek? Jak tam ma się twoja praca doktorska?

pozdr

Pepo · Wysłany: 2010-09-23, 11:12

Na razie tyle, o ile. Oprócz SS-Totenkopf-Standarte 9, prawdopodobnie także i SS-Totenkopf-Standarte 10 został sformowany w Danzigu. Więcej będę mógł powiedzieć pod koniec listopada, kiedy wrócę z dwutygodniowej kwerendy w Archiwum Wojskowym z Fryburga Bryzgowijskiego, gdzie znajdują się materiały m.in. dotyczące Waffen-SS, Allgemeine-SS i oczywiście Wehrmachtu.

Janusz · Wysłany: 2010-09-23, 11:51

Dzięki za odpowiedz! Trzymam kciuki za kwerende i za cały doktorat, mam nadziej, że będzie można go za jakiś czas przeczytać

A czy sformowany w Danzigu znaczy sformowany z gdańszczan?

Pepo · Wysłany: 2010-09-24, 13:14

Janusz · Wysłany: 2010-09-24, 22:31

Domyślam się, że stronę Lexikon der Wehrmacht przeglądasz przy pisaniu swojej pracy.
O sformowaniu TS 9 znalazłem tam coś takiego:

Cytat:

Totenkopf-Standarte 6- Die Standarte war die erste im Krieg neu aufgestellte SS-Totenkopf-Standarte. Im Tessin ist der 12. September 1939 als Aufstellungsdatum verzeichnet. Laut diesem wurden im Oktober 1939 Abgaben der 4 alten Totenkopfstandarten nach Danzig und Bromberg verlegt. Diese bildeten aber dort die Totenkopf-Standarte 9

O TS 9 wspominają też przy opisie TS 10. - http://www.lexikon-der-we.../Gliederung.htm

Jak znajdę czas to sobie to dokładnie przetłumaczę, bo na razie lecę "po łebkach".

Pepo · Wysłany: 2010-10-07, 09:54

Giovanni,

Czy miałeś w ręce może książkę Franza Schreibera "Kampf unter dem Nordlicht. Deutsch-finnische Waffenbruderschaft am Polarkreis. Die Geschichte der 6. SS-Gebirgs-Division-Nord"? To stamtąd zaczerpnąłeś te informacje może..?

Janusz · Wysłany: 2010-10-07, 15:38

Niestety mój niemiecki nie pozwala mi czytać spokojnie niemieckich książek:/

Oto moja bibliografia dotycząca walka na tzw Dalekiej Północy:

BIBLIOGRAFIA:
Allan I., Hitler's Arctic War. The German Campagins in Norway, Finland and USSR 1940- 1945, 2002
Carell P., Operacja Barbarossa, przeł. K. Szarski, Warszawa 2003
Erfurth W., Warfare in the Far North, Department of the Army pamphlet no. 20-292, w: Fighting in Hell. The German Ordeal on the Eastern Front, 1995
Front am Polarkreis. Deutsche Soldaten im finnischen Urwald, Berlin 1943
Kaltenegger R., Generaloberst Eduard Dietl, dowódca spod Narwiku, przeł. M. Pindel, Warszawa 2001
Konecki T. , Skandynawia podczas drugiej wojny światowej, Warszawa 2003
Rauss E., Effects Of Climate on Combat in European Russia, Department of the Army pamphlet no. 20-291, w: Fighting in Hell.
Rauss E., Military Improvisations, Department of the Army pamphlet no. 20-201,
Small Unit Actions During the German Campaign in Russia, Department of the Army pamphlet no. 20-269, 1953
Szulczewski H. , Wspomnienia z Laponii, Weteran Sił Zbrojnych na Zachodzie, Londyn 1999 w: Gazety Wojenne nr 70, s. 1395
William G., The Waffen – SS (2). 6. to 10. Divisions, s. 5
STRONY INTERNETOWE:
http://www.geocities.com/..._gebd_nord.html
http://www.lexikon-der-we...nSS/6GebDSS.htm

Podaje to raczej jako ciekawostkę bo chyba nic z tego nie pasuje do twojej pracy. Gdybyś jednak potrzebował jakiś informacji to postaram się w miarę możliwości pomóc.

pozdrawiam

Pepo · Wysłany: 2010-10-08, 10:19

Pytałem się o książkę Schreibera, bo właśnie trzymam ją w ręku; jest dość opasła, a nie ma indeksu (jak ja tego nie lubię!), co powoduje, że muszą ją teraz z grubsza przeczytać, aby dowiedzieć się, czy znajdę tam informacje o "naszych" pułkach SS.

A byłbyś w stanie podać konkretną pozycję, skąd przytoczyłeś powyższe (na początku wątku) fragmenty?

Powracając do Schreibera: całkiem ciekawa pozycja, ale, niestety, nie mam tyle czasu (jestem teraz na stypendium w Marburgu), żeby poświęcić się tylko Kampfgruppe Nord

Janusz · Wysłany: 2010-10-08, 18:34

Z artykułu nad którym pracuje.

Pepo · Wysłany: 2010-10-09, 14:54

Pepo · Wysłany: 2010-10-29, 22:33

Mała informacja, może się przyda?

9. SS-Totenkopfstandarte została utworzona w Danzigu na początku listopada (tak, jak to już Giovanni za Lexikon der Wehrmacht podał), częściowo z rozformowania 6. SS-Totenkopfstandarte, ale także częściowo z gdańszczan. Może uda mi się ustalić, w jakim stopniu dokładnie.

Przynajmniej do początku 1940 r. (do stycznia) dwa Sturmbanny (plus sztab) znajdowały się w Danzigu i jego najbliższej okolicy, tj. w obozie w Maćkowych oraz dwóch szkołach w Danzigu-Wrzeszczu (najpewniej dzisiejsze II LO, wówczas szkoła dwudziałowa lub ewentualnie jeszcze budynek na al. Legionów), jeden Sturmbann w Bydgoszczy (tymczasowo w dawnej fabryce cygar. W późniejszym okresie (tj. przed kwietniem, kiedy jednostka została w dużej części wysłana do Norwegii oraz do tworzenia 14. SS-Totenkopfstandarte), jeden z jej pododdziałów trafił do Lęborka.

Szczegóły postaram się jeszcze podać.